مقاوم سازی سازه های بتنی
کلینیک بتن ایران
کـلینیــــک بتـــــــن ایران ، هلدینـــــگ تولـــــــــیدی ، مــــــهندسی ، بـــــــازرگانی و آموزشـــــی بتــن کشور
ساعات کاری

شنبه - پنجشنبه ۸:۰۰ - ۱۸:۰۰

Search

زمان عمل آوری و کیورینگ بتن

تماس برای مشاوره؟

متخصصین و کارشناسان کلینیک بتن ایران آماده پاسخگویی به سوالات شما می باشند.

فهرست

 

 

حداقل زمان عمل آوری و کیورینگ بتن – انواع روش های عمل آوری و  کیورینگ سازه های بتنی

عمل آوری ، کیورینگ و پرداخت سطح بتن ( Finishing  )

پرداخت دارای انواع مختلفی است از حالت ليسه ای تا حالت کاملا” زبر و برس کشی شده . هر نوع پرداخت دارای مصارف ويژه ای است اغلب مراد از پرداخت سطح بتن در ايران ، ليسه ای کردن آن می باشد .

مشکل بزرگ در پرداخت سطح فوقانی بتن ، مسئله آب انداختن می باشد بتن پس از مدت کوتاهی در پايان تراکم ممکن است آب بيندازد آب انداختن با روزدن شيره در حين تراکم کاملا” متفاوت است . آب رونده کاملا” زلال می باشد . روزدن آب باعث افزايش نسبت آب به سيمان سطح بتن
می گردد و به ويژه اگر با بيحوصلگی و بی دقتی سريعا” ماله کشی انجام شود .

برای پرداخت سطح به صورت صحيح بايد اجازه داد پس از تراکم و شمشه گيری سطح ، آب روزده تبخير شود و يا در هوای مرطوب و خنک ، آب روزده را با اسفنج يا گونی زدود . سپس ابتدا با ماله چوبی و سپس ماله فلزی يا لاستيکی سطح بتن را پرداخت نمود . در صورت سفت شدن نسبی بتن با ماله بر سطح بتن بکوبيد تا شيره کمی بالا آمده و کار تسطيح ساده تر شود اينکار باعث ميشود ترکهای احتمالی موجود نيز حذف گردد.

هرگز سيمان روی سطح و داخل آب رونده نپاشيد و با آن سطح بتن را صاف نکنيد اين لايه ضعيف و با نسبت آب به سيمان زياد به زودی از روی بتن اصلی در اثر تغييرات رطوبت ، تغيير دما ويخبندان جدا خواهد شد.

تسطيح قبل از آب انداختن به ويژه با ماله فلزی يا لاستيکی موجب جمع شدن آب رونده در زير لايه ريز سطحی ميگردد و بزودی لايه سطحی از بتن زيرين جدا می شود.

عمل آوری (نگهداری ) بتن(Curing ) :

سيمان برای واکنش با آب نياز به رطوبت کافی و دمای مناسب دارد . حداقل دما 0c5 + می باشد و رطوبت نيز بايد بيش از حد لازم برای واکنش شيميائی و تشکيل ژل در محيط يافت شود و حفرات بتن به حد اشباع نزديک باشد . دمای بيشتر سرعت واکنش آب و سيمان را افزايش می دهد اما دمای زياد بتن باعث افت سقف مقاومت و دوام بتن در آينده می گردد . بايد گفت به هر حال برای نگهداری و عمل آوری قطعات پيش ساخته نياز به دمای بالا داريم . علاوه بر تأمين شرايط فوق بايد به اصل عدم ايجاد شوک رطوبتی و حرارتی نيز توجه کرد.

عمل آوری رطوبتی به مراقبت ، عمل آوری گرمايی به پروراندن و عمل آوری حفاظتی به محافظت معروف است و اين واژه ها در آبا بکار رفته است . عمل آوری حفاظتی جلوگيری از عواملی است که به بتن جوان صدمه ميزند مانند شسته شدن توسط باران يا بدنما شدن توسط تگرگ ، شيار انداختن توسط آب جاری ، در معرض باد گرم و خشک قرار گرفتن ، در معرض سردشدن يا يخبندان واقع شدن ، لرزش و ضربه .

عمل آوری رطوبتی :

سه راه حل کلی و راه حلهای بينابين و ترکيبی برا ی عمل آوری رطوبتی وجود دارد :

آبرسانی مستقيم يا غرقاب کرن ، برکه سازی ، آب پاشی و اسپری کردن آب و ايجاد بخار و غبار آب در محيط . آب پاشی با دمائی کمتر يا بيشتر از بتن اصلی (اختلاف بيش ا ز 0c 11 ) مطلوب نيست و موجب شوک حرارتی می شود و آبرسانی گهگاه و خشک و تر شدن مکرر کاملا” مضر و نامطلوب است.

استفاده از پوشش های خيس و جاذب آب به منظور جلوگيری از آبرسانی مداوم و خشک و تر شدن سطح بتن و جلوگيری از تبخير سريع آب . اين پوششها عبارتند از : گونی چتائی ، گليم ، حصير ، کاه و پوشال ، ماسه نرم ، خاک غير مضر و مواد مشابه . در اين روش بايد دقت کرد که وضعيت
قرار گيری بتن مناسب اين نوع عمل آوری باشد و اين پوششها (لايه های واسطه جاذب آب ) از روی بتن کنار نرود ودر محل خود تثبيت گردد هر چه لايه ها آب بيشتری جذب کند و ديرتر خشک شود مطلوب تر است .

در پايان عمل آوری با اين پوشش ها بهتر است اجازه داد پوشش خشک شود و سپس آنرا برداشت تا شوک رطوبتی حاصل نشود.

استفاده از پوششهای مانع تبخير صرفا” از تبخير جلوگيری می کند و نياز به آبرسانی را مرتفع
می سازد . استفاده از نايلون ، کاغذهای ضد آب و قيراندود و مواد شيميائی غشاء ساز عمل آوری از جمله اين پوششها هستند . به هرحال برای استفاده از نايلون يا پوشش های کاغذی بايد لبه های آنها همپوشانی داشته و در اثر باد و غيره بلند نشود و کنار نرود . تعريق ، عيب نايلون است و از اين نظر کاغذهای کرافت قير اندود و مشابه آن ارجح می باشد و قابل تعمير هستند مواد عمل آوری همچون رنگ روی سطح بتن ماليده يا پاشيده مي شود . از مواد پليمری با روغن بزرگ بر روی بچسبد معمولا” پس از تبخير آب روزده ، روی سطح بتن اعمال ميگردد و نوع محلول در آب ارجح است .

بين 2 % تا 4 % ليتر از اين مواد برای يک متر مربع بکار ميرود و برای پروژه های خطی ويا در ارتفاع که عمل آوری با آب يا پوششهای مختلف ميسر نيست توصيه ميشود .

گفته ميشود برای عمل آوری بتن با نسبت آب به سيمان کم اين مواد مفيد نيستند و جمع شدگی بتن افزايش می يابد . اين مواد اغلب بايد برای بهره برداری و يا ادامه پروژه زدوده شود .

به هرحال عمل آوری مستقيم يا غير مستقيم با آب همواره بر ساير روشها برتری دارد و توصيه ميشود . عمل آوری خوب باعث افزايش مقاومت ، کاهش نفوذپذيری و افزايش دوام بتن در شرايط مختلف ميشود.

عمل آوری حرارتی (پروراندن):

در اين نوع عمل آوری ميتوان با روشهای مختلف محيط بتن يا بتن را گرم نمود به هر حال در اين حالت بايد مراقب بود تا بتن خشک نگردد و دارای رطوبت کافی باقی بماند .

·        سوزاندن مواد سوختی مختلف و گرمايش محيط از جمله روشهای پروراندن است . بهر حال گازهای ناشی از سوختن مواد مختلف نبايد با بتن جوان در تماس قرار بگيرد . اين روش خشک شدگی سطح بتن را افزايش مي دهد.

·        استفاده از بخاری برقی و المنت های برقی در محيط بتن و گرم کردن فضای اطراف بتن و استفاده از تشعشع اين بخاريها ، اين روش احتمال خشک شدگی را افزايش می دهد .

·        استفاده از نيروی برق با آمپر بالا و ولتاژ کم برای گرم کردن قالب فلزی و ميلگردهای بتن که بويژه در مناطق خيلی سرد کاربرد دارد .

·        استفاده از لامپهای مادون قرمز که ميتواند خشک شدگی را به وجود آورد .

·        استفاده از بخار با فشار معمولی آتمسفر که روش مناسبی است.

·        استفاده از  بخار با فشار زياد که برای اين منظور به اتوکلاو احتياج است و بر کيفيت بتن اثر نامطلوب باقی می گذارد و بايد تدابير خاصی را برای بتن انديشيد .

مقاله های بتن:  بتن ضد سولفات

·        استفاده ازعايق سازی اطراف بتن برای حفظ گرمای موجود و گرمای حاصله از هيدراسيون سيمان به کمک پشم شيشه ، پشم سنگ ، چوب ، پوشال ، کاه ، يونوليت و …

بهر حال در عمل آوری حرارتی آهنگ گرم شدن بستگی به ابعاد قطعه بايد از 22 تا 30 درجه سانتی گراد در هر ساعت تجاوز ننمايد همچنين آهنگ سرد شدن بايد بسته به شرايط قطعه از 10 تا 22 درجه سانتی گراد تجاوز نکند .

مدت عمل آوری :

در آئين نامه آبا مدت عمل آوری به نوع سيمان ، شرايط محيطی ، دمای بتن بستگی دارد و در جداول مربوطه ، زمانها برحسب روز نوشته شده است . بهر حال اگر نظارت و مشاور و طراح زمانهای خاصی را در مشخصات فنی داده اند بايد از آنها تبعيت کرد بايد گفت برای محيط های مرطوب و محافظت شده در برابر باد و آفتاب نياز به نگهداری خاص نيست و مدتی داده نشده است .کنترل کفايت عمل آوری با تهيه نمونه های عمل آمده در کارگاه ( آگاهی ) صورت می گيرد و وقتی نحوه نگهداری رضايت بخش است که نسبت مقاومت نمونه های آگاهی بيش ا ز85 درصد مقاومت نمونه مشابه نگهداری شده در آزمايشگاه ( 28روزه ) باشد و يا بيش از 4 مگا پاسکال از مقاومت مشخصه 28روزه بيشتر باشد.

در ACI برای سيمان پرتلند نوع 1 در شرايط عادی و قطعات معمولی 7روز عمل آوری رطوبتی را پيشنهاد کرده که   بيشتر از7 روز خواهد بود .  در آبا حداقل 3 و حداکثر 10 روز پيشنهاد شده است .

ثبت نتايج و اطلاعات کارگاهی و تجزيه و تحليل نتايج

ثبت نتايج و اطلاعات کارگاهی :

در کارگاه بايد اطلاعات روزانه را در مورد شرايط آب و هوائی (دما و غيره ) ، کيفيت و نسبتهای اختلاط بتن ، تاريخ قالب بندی ، آرماتوربندی ، بتن ريزی ، قالب برداری ، شرايط نگهداری را ثبت نمود . همچنين بايد نتايج آزمايشهای مختلف مانند روانی ، دمای بتن ، مقاومت فشاری و غيره را بهمراه تاريخ و زمان نمونه برداری و محل تقريبی ريختن بتن مربوطه يادداشت نمود . هرگونه بار خاص اعمال شده بر اعضا در حين اجرا و پيشرفت کلی پروژه بايد ثبت شود .

زمانهائی که دما کمتر از0c 5+ و يا بيشتر از 0c 32 می باشد بايد مشخص گردد ، همه اطلاعات بايد در دفتر يادداشت روزانه درج شود و دائما” قابل مراجعه و بازديد باشد.

تواتر نمونه برداری و آزمايش مقاومت بتن :

_ برای کنترل کيفيت بتن قبل از ريختن در قطعه ، بايد از آن نمونه برداری کرد و در شرايط خاص استاندارد آنرا قالب گيری و نگهداری نمود که بدان نمونه عمل آمده در آزمايشگاه می گويند و با نمونه آگاهی و يا نمونه عمل آمده در کارگاه متفاوت بوده وا هداف بکارگيری آنها يکی نيست .

_ نمونه برداری قبل از ريختن در محل نهائی مصرف انجام شده و بطور تصادفی انتخاب ميشود ونبايد زمان يا شرايط خاصی را ملاک قرار داد زيرا ملاکهای آماری مخدوش می شود و نمونه بايد نماينده بتن ريزی در زمانهای ديگر باشد .

_ هر نمونه شامل تهيه 2 آزمونه است که در سن 28 روزه آزمايش می شود ( اگر در سنين ديگر آزمايش مقاومتی لازم باشد تعداد آزمونه بايد بيشتر شود) ميانگين نتيجه دو آزمونه ، نتيجه نمونه بتن خواهد بود.

_ اگر اختلاف مقاومت دو آزمونه کمتر از 5 درصد ميانگين آندو باشد متوسط گزارش ميشود در غير اينصورت نتيجه آزمونه سوم (قاضی) تعيين کننده می باشد . معمولا” نتيجه خيلی کم بدليل احتمال نقص در مراحل مختلف نمونه گيری تا آزمايش بايد حذف شود و قابل ميانگين گيری نيست .

_ آزمونه های استوانه ای با قطر 150 و ارتفاع 300 ميلمتر است . اگر از آزمونه های مکعبی يا ابعاد ديگر استفاده شود با توجه به جداول تفسير آبا بايد اصلاح گردد .

_ در صورتيکه حجم هر اختلاط بيش از يک متر مکعب باشد برای دال و ديوار يک نمونه برداری از هر 30 متر مکعب و يا 150 متر مربع سطح انجام ميشود . برای شالوده ها و بتنهای حجيم بويژه اگر حجم هر نوبت اختلاط بيش از 2 متر مکعب باشد ميتوان از هر60 متر مکعب يک نمونه گرفت. برای تير وکلاف که جدا از ساير قطعات بتن ريزی ميشود از هر 100 متر طول و برای هر 50 متر ستون يک نمونه برداری لازم است .

اگر حجم هر اختلاط کمتر از 1 متر مکعب باشد مقادير فوق را بايد به همان نسبت تقليل داد که تعداد نمونه ها بسيار زياد ميشود . توصيه ميشود اگر يکنواختی در ساخت بتن ها وجود ندارد از اين اهرم توسط دستگاه نظارت برای کنترل بيشتر استفاده شود .

بهرحال يک نمونه برداری در هر روز برای هر نوع بتن و حداقل 6 نمونه در کل سازه الزامی است. توصيه می شود نمونه برداری ها بين اعضا و طبقات مختلف توزيع گردد.

_ آبا اجازه داده است اگر حجم بتن ا ز30 متر مکعب کمتر است دستگاه نظارت به تشخيص خود و با توجه به سوابق اين مخلوط و يا مخلوطهای مشابه ا زانجام آزمايش مقاومت صرف نظر کند .

ضوابط پذيرش بتنهای عمل آمده در آزمايشگاه :

_ طبق آبا وقتی بتن بر رده مورد نظر منطبق است و قابل قبول می باشد که يکی ا ز دو شرط زير برقرار باشد :

الف : همه نمونه ها بيش از مقاومت مشخصه يا مساوی آن باشد.

ب : اگر نمونه ها به ترتيب تاريخ مرتب شوند ، متوسط مقاومت هر سه نمونه متوالی حداقل 5/1 مگا پاسکال بيشتر از مقاومت مشخصه باشد و کمترين آنها بيش از 4 مگا پاسکال کمتر از مقاومت مشخصه نباشد.

_ لازم به ذکر است نتايج آزمايش نمونه ها ( ميانگين 2 آزمونه ) بايد در اين عمليات بکار رود مگر اينکه ثابت شود ايرادی در نمونه گيری ، نگهداری و آزمايش بوده است و بتوان اين نتايج را حذف نمود .

_ در آبا وقتی مشخصات بتن غير قابل قبول است که متوسط مقاومتهای هر سه نمونه متوالی کمتر از مقاومت مشخصه بوده و يا حداقل نمونه ها بيش از 4 مگا پاسکال کمتر از مقاومت مشخصه باشد.

_ اگر شرايط نتايج به نحوی باشد که وضعيت آنها بين حالتهای قابل قبول و منطبق بوده و غير قابل قبول باشد ، طراح ميتواند بدون بررسی بيشتر بتن را از نظر سازه ای قابل قبول تلقی نمايد .

_ اگر بتن غيرقابل قبول باشد و يا از نظر سازه ای طراح آنها را نپذيرد بايد بررسی بيشتر طبق ضوابط بررسی بتن کم مقاومت صورت گيرد .

_ مسلما” اگر در مشخصات فنی خصوصی يا شرايط خصوصی پيمان قيد تخريب فوری نشده باشد بايد طبق آبا بررسی هائی بر روی بتن و سازه صورت گيرد . تجزيه و تحليل وضعيت موجود ، تجديد نظر در طراحی يا طراحی مجدد ، مغزه گيری ، بارگذاری ، تقليل بارها و اقدامات مقتضی ديگری قبل از مرحله تخريب وجود دارد که ميتواند انجام شود . بهرحال مسئوليت پيمانکار بقوت خود باقی است و احتمالا” جريمه های مالی صورت خواهد گرفت هر چند بتن از نظر سازه ای قبول شود.

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp

ثبت نام / ورود